Η Ashtanga Yoga προέρχεται από µια ζωντανή γενεαολογία, περίπου πέντε χιλιάδες χρόνια πίσω, αποτελούµενη από σοφούς, δασκάλους και γκουρού που έφτασε τα εκατοµµύρια των ασκούµενων µέσω της ζωής του Sri K. Pattabhi Jois ο οποίος απεβίωσε στις 18 Μαΐου, του 2009. Σήµερα συνεχίζεται από τον γιο του, Manju Pattabhi Jois, την κόρη του Saraswati, και τον εγγονό του Sharath Rangaswamy, αλλά ακόµα και µέσω κάθε δασκάλου και ασκούµενού της.
Το πρόθεµα “ud” σηµαίνει προς τα πάνω ή επέκταση. Έχει επίσης και την έννοια της υπεροχής και της δύναµης. “Jaya” σηµαίνει κατάκτηση ή επιτυχία, και, από µια άλλη σκοπιά, αυτοσυγκράτηση. Στην ujjayi pranayama οι πνεύµονες επεκτείνονται πλήρως, µε το στήθος να φουσκώνει προς τα έξω όπως αυτό ενός ισχυρού κατακτητή. Η αναπνοή είναι το κλειδί για το βασίλειο της ηρεµίας και της δύναµης, και µαζί µε αυτήν µπορούµε να ρυθµίσουµε το νευρικό µας σύστηµα. Η αναπνοή είναι η πόρτα ανάµεσα στο σώµα και το µυαλό µας, η πύλη µεταξύ διαλογισµού και πρακτικής και συχνά το πρώτο βήµα στο δρόµο για µια πιο πνευµατική και ευτυχισµένη ζωή. Ο Guruji έλεγε: «η Ashtanga είναι µια πρακτική αναπνοής…Τα υπόλοιπα είναι απλές κάµψεις».
Υπάρχουν τέσσερις σειρές asanas που συνοδεύονται από τις αντίστοιχες κινητικές τους ακολουθίες. Η πρώτη σειρά, yoga Chikitsa, είναι η βασικότερη από όλες και η σειρά που κάποιος ασκούμενος θα επαναλάβει τις περισσότερες φορές σε όλη την ζωή του. Εκτός ότι δίνει μία πολύ καλή ανατομική βάση για το σώμα του ασκούμενου, ταυτόχρονα του προδίδει και την απαραίτητη πνευματική σταθερότητα, ακρογωνιαίο λίθο για τις μετέπειτα σειρές.
Η ενδιάµεση σειρά, Nadi Shodhana, έρχεται να εξισορροπήσει το φυσικό σώμα, αυξάνοντας την δύναμη του οπίσθιου τμήματος του, κατά την Yoga την “δύση” (paschima). Σφυριλατημένος από την πρώτη σειρά, ο ασκούμενος εμβαθύνει ακόμα περισσότερο προκαλώντας σώμα και πνεύμα, αφού καλείται να μιμηθεί έμβια πλάσματα που μέχρι πρότινος ίσως να θεωρούσε υποδεέστερα (το δεύτερο μισό της σειράς έχει asanas από ζώα).
Τέλος η δύο Advanced σειρές Α και Β, φέρνουν τον ασκούμενο στα όρια αντοχής σώματος και πνεύματος, απαιτώντας υψηλά επίπεδα συγκέντρωσης, ταπεινότητας και αφοσίωσης.
Κάθε σειρά πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν ο ασκούµενος προχωρήσει στην επόµενη, διότι η πρακτική αυτή είναι αθροιστική και είναι απαραίτητο να ακολουθηθεί σχολαστικά η σειρά των asanas, διότι κάθε μία βασίζεται στην προηγούµενη και προετοιµάζει την επόµενη. Η διαδοχική διαδικασία της εκµάθησης της Ashtanga Yoga επιτρέπει στον ασκούµενο να αναπτύξει την συγκέντρωση, την δύναµη, την ελαστικότητα και την αντοχή που απαιτούνται για να προοδεύσει µε έναν ασφαλή και ισορροπηµένο τρόπο.
Τα bandhas είναι τα “κλειδώματα” στο φυσικό μας σώμα που ενεργοποιούνται με την απαλή σύσπαση των μυών της αντίστοιχης περιοχής και συνδέονται άμεσα με την ροή της ενέργειας μας. Ονομαστικά είναι τα Moolabandha, Uddiyanabandha και Jalandarabandha. Βρίσκονται στο περίνεο, στον αφαλό (δύο δάκτυλα πιο κάτω) και στο θυροειδή και η ενεργοποιήση τους διατηρεί την σωστή ευθυγράμμιση του σώματος και ταυτόχρονα έχουμε ένα βαθύ εσωτερικό σημείο συγκέντρωσης για το μυαλό.
Με την χρήση των οργάνων της όρασης µας πετυχαίνουµε να εστιάσουµε το µυαλό προς ένα σηµείο, δηµιουργώντας µια πιό εσωτερική και διαλογιστική πρακτική. To dristi (σηµείο εστίασης) βοηθά το µυαλό και τις αισθήσεις να είναι στραµμένα στο εσωτερικό του φυσικού σώµατος.
Η πρακτική της yoga περιλαμβάνει ένα σύνολο τεχνικών όπως ασκήσεις (asanas), τεχνικές αναπνοής (pranayama) ασκήσεις εστίασης, διαλογισμό που στο σύνολο τους χρειάζονται αρκετές ώρες για να εξασκηθούν. Η Vinyasa είναι ένα σύστημα που οργανώνει την πρακτική σε κινητικές ακολουθίες πλήρως συγχρονισμένες με την αναπνοή. Με την προσθήκη των bandhas μαζί με συγκεκριμένο σημείο εστίασης ενισχύονται τα οφέλη και αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πακέτο εξάσκησης του σώματος και του νου. Δημιουργός αυτής της τεχνικής ήταν ο Rishi Vamana. Ένα από τα αξιοσηµείωτα χαρακτηριστικά της vinyasa είναι το γεγονός ότι οι asanas δεν κρατάνε πολύ ώρα. Μια από τις παγίδες της yoga είναι η ταύτιση του ασκούµενου µε την θέση. Λέει κάποιος «τώρα είµαι στον πολεµιστή ένα, τέλεια κάνω yoga» και αποσπάται η προσοχή του από την αναπνοή και πηγαίνει στην µορφή της θέσης. Η κεντρική ιδέα της vinyasa είναι να µετακινήσει την προσοχή του νου από την θέση στην αναπνοή, µε αποτέλεσµα ο ασκούµενος να συνειδητοποιήσει ότι οι θέσεις (asanas) όπως και όλες οι µορφές, σχήµατα, είναι παροδικές. Όλες οι µορφές, αντικείµενα, κατασκευάσµατα έρχονται και φεύγουν. Η αναζήτηση της yoga είναι για το άµορφο, το άυλο (συνείδηση). Η vinyasa yoga είναι ένας διαλογισµός στην παροδικότητα, και το µόνο σταθερό στην πρακτική είναι η αναπνοή. Μέσω αυτής οι asanas σχηµατίζουν ένα mala (ροζάριο). Το mala κοινώς χρησιµοποιείται για το µέτρηµα των mantras κατά την διάρκεια του διαλογισµού. Στην vinyasa κάθε θέση είναι µια χάντρα που σχηµατίζει το ροζάριο και η πρακτική γίνεται ένας κινητικός διαλογισµός. Η δηµιουργία θερµότητας καίει τις τοξίνες, όχι µόνο τις φυσικές αλλά και το δηλητήριο της άγνοιας και της αυταπάτης. Όταν η κάθε asana εκτελείται µεµονωµένα, µπορεί να οδηγήσει σε υπερβολική ελαστικότητα, η οποία αποσταθεροποιεί το σώµα. Η σωστή θέση των οστών, και ειδικά της σπονδυλικής στήλης επιτυγχάνεται διατηρώντας ένα συγκεκριµένο µυικό τόνο. Η µέθοδος της Ashtanga Vinyasa µε τα συνεχόµενα περάσµατα εξασφαλίζει την δύναµη να συγκρατήσουµε την ελαστικότητα που έχει αποκτηθεί από τις asanas. Εδώ πρέπει να τονιστεί ότι η ελαστικότητα που δεν µπορεί να υποστηριχθεί από την δύναµη δεν θα πρέπει να επιδιώκεται.
Συχνά συναντάμε την λέξη Vinyasa στο να εκτελεί ο μαθητής περάσματα ανάμεσα στα χέρια. Η vinyasa όμως αναφέρεται σε κάθε αριθµηµένη κίνηση που συνδυάζεται µε την αναπνοή και το σηµείο προσοχής. Το µέτρηµα της vinyasa είναι µια διάταξη, σαν μια παρτιτούρα ενός κλασσικού κοματιού. Κάθε κίνηση που χρειάζεται για την είσοδο ή την έξοδο µιας θέσης (asana) µε τον παραδοσιακό τρόπο µετριέται. Από την στιγµή που οι θέσεις διαφέρουν όχι µόνο σαν σχήματα αλλά και στον τρόπο που εκτελούνται, ο αριθµός των ακολουθούµενων κινήσεων που απαιτείται αλλάζει από θέση σε θέση. Έτσι για παράδειγµα η Padangushtasana έχει µόνο τρείς vinyasa (αριθµηµένες θέσεις), ενώ η Supta Padangushtasana έχει εικοσιέξι. Όλες οι vinyasa γίνονται µε συνεχόµενη ροή και µόνο αυτή που εκφράζει την asana κρατιέται για πέντε αναπνοές. Για παράδειγµα στην Trikonasana η vinyasa που κρατάµε για πέντε αναπνοές είναι ο αριθμός δύο και τέσσερα. Παρόλο που σε διάφορα βιβλία αλλά και σε αίθουσες που γίνονται µαθήµατα Ashtanga το µέτρηµα γίνεται στα Αγγλικά ή στην γλώσσα του εκάστοτε λαού, εάν θέλουµε να ακολουθήσουµε την παράδοση το µέτρηµα γίνεται στα Σανσκριτικά.
